گلاسه: هیچکس نمی داند دقیقا چه زمانی مردم یاپ (یک جزیره میکرونزی کوچک)، شروع به استفاده از دیسکهای سنگ آهکی غول پیکر به عنوان پول کردند، اما پول سنگی منحصر به فرد آن ها تا به امروز قرن هاست که استفاده می شود.
جزایر میکرونزی از دلار آمریکا به عنوان پول رسمی خود استفاده می کنند، اما مردم جزیره یاپ از یک پول بسیار عجیب استفاده می کنند؛ دیسکهای سنگی بسیار بزرگی که وزن برخی از آن ها از یک خودرو هم بیشتر است. صدها دیسک سنگی در سراسر این جزیره پراکنده شده، برخی از آن ها بیرون هتل ها و بقیه در اعماق جنگل قرار دارند، اما بیشترشان در بانکهای پول سنگی نگهداری می شوند. حدود ۱۳۰۰۰ دیسک سنگی در گردش در یاپ وجود دارد که قطرشان از ۳۰ سانتیمتر تا ۳.۵ متر متغیر است و هرچه بزرگتر باشند با ارزش ترند.
دقیقا معلوم نیست کی این اتفاق افتاد، اما مردم درباره دریانورد مشهوری می گویند که به پالائو سفر کرده و سنگ آهک را آنجا یافته است. او ابتدا به مردانش گفته که سنگ ها را به شکل ماهی بتراشند. بعد به ماه کامل نگاه کرده و سنگ او را یاد رنگ روشن درخشان ماه انداخته است؛ بنا بر این دستور می دهد سنگ ها را به شکل دیسک درآورند و وسطش را سوراخ کنند تا بتوانند حرکت دهند.
طولی نکشید که دیسکها از فاصله ۴۰۰ کیلومتری به عنوان شکلی از پول به یاپ رسیدند. ابتدا سنگ ها را هدیه می دادند، اما کم کم به عنوان پول استفاده شدند. اندازه فاکتور اصلی بود که ارزش این دیسکها را تعیین می کرد، اما تنها معیار نبود.
ماجرای پشت هر قطعه هم در ارزش گذاری آن مهم بود. چون زمانی هر پول سنگی شجرهنامه خودش را داشت. اگر یک دریانورد خاص در آوردن قطعه سنگی نقش داشت یا اگر افراد زیادی برای به دست آوردن آن میمردند ارزشمند تر تلقی می شد.
یکی از ویژگی های جالب پول سنگی این است که به ندرت دست به دست می شود به خصوص دیسکهای بزرگ. برخی از آن ها چندین تن وزن دارند، بنا بر این حرکت دادن آن ها تقریبا غیر ممکن و خطرناک است؛ بنا بر این جای سنگ تغییر نمی کند بلکه مالکیت آن عوض می شود. در واقع، حتی لازم نیست سنگ ها در جزیره یا حتی در دسترس باشند تا ارزش داشته باشند.
مثلا می گویند که ملوانی در حال آوردن یک دیسک سنگی بزرگ به جزیره بوده که قایقش در طوفان آسیب می بیند. این پول سنگی ارزشمند به ته اقیانوس رفت، اما خدمه به همه گفتند چه اتفاقی افتاده است؛ بنا بر این پول هنوز ارزش داشت و خانواده ای که آن را از پالائو آوردند مالکش بودند. امروزه، حدود یک قرن بعد از آن ماجرا، یک نفر در یاپ صاحب این دیسک است. حتی با اینکه هیچکس از زمان غرق شدنش آن را ندیده است.
یک چیز مهم دیگر درباره پول سنگی یاپ این است که هرگز به عنوان پول روزمره استفاده نمی شود، بلکه بیشتر مثل طلا است و برای معاملات مهم مثل مهریه دختر استفاده می شود. امروزه دیسکهای سنگی یاپ معادل پول واقعی هستند. شاید به نظر ما احمقانه بیاید و فکر کنیم چرا آن ها این سنگ ها را ارزشمند می دانند. خب چرا برای مردم جوامع دیگر طلا و نقره را ارزش دارد؟
منبع: odditycentral